Espargoulo
Parietaria judaica
Urticaceae
Àutri noum : Esparagoulo, Chamberousset, Cambo-rous, Cambo-rousseto, Erbo-de-paret.
Nom en français : Pariétaire.
Descripcioun :L'espargoulo, planto proun couneigudo, vèn bèn dins li muraio de touto meno e lis escoumbre. Se recounèis à sa cambo rousseto. Coumpara emé P. officinalis.
Usanço :L'espargoulo es un grand remèdi pèr l'enfantuegno : la tisano de la planto se bouto dins lou bebeiroun pèr espurga la ninèio e lucha contro la cagagno. S'emplego peréu contro li proublèmo de ren (graviho o "mal de la pèiro" in J.-L. Domenge, LMT, op.cit. p. 60), enflamacioun...) : 150 g de fueio fresco, 1 l d'aigo e un zèst de limoun, faire bouli e béure uno tasseto 3 cop pèr jour. A Brignolo se fasié uno bevendo amé de regalisso : "lou béure dei segaire", (G. Rambert in J.-L. Domenge, EbV, op.cit.).
Port : Erbo
Taio : 10 à 60 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Parietaria
Famiho : Urticaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Roujo
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 0,5 mm
Flourido :
Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Juliet à nouvèmbre
Liò : Escoumbre e proche dis oustau
- Paret
- Baus
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Mediterano-Atlantico
Ref. sc. : Parietaria judaica L., 1756
(= Parietaria diffusa Mert. & W.D.J.Koch, 1823 )
Inmourtalo-jauno
Helichrysum stoechas
Asteraceae Compositae
Àutri noum : Inmourtalo, Saureto, Flour-dóu-bon-Diéu, Catàrri, Eternalo.
Noms en français : Immortelle, Immortelle jaune.
Descripcioun :L'inmourtalo-jauno es uno poulido planto coumuno que fai de mato de pichot bouissoun majamen sus la sablo. Se recounèis eisadamen emé si flour coumpausado jauno d'or que se podon garda de tèms. H. italicum fai de flour coumpausado mai pichoto (emé de bratèio mens sarrado) alor que H. serotinum flouris tardivamen.
Usanço :Emai siguèsse pas gaire utilisado au nostre, l'inmourtalo-jauno es uno planto couneigudo pèr si vertu dins d'ùni païs mediterran. Demié tóuti, citarèn si prouprieta anti-bateriano e anti-enflamativo que soun di proun estudiado à l'ouro d'aro. En òli, li flour soun bono pèr la pèu. Se bouton peréu dins lou manja pèr perfuma li liéume e li cerealo.
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : 5 à 50 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Helichrysum
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Tribu : Gnaphalieae
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : >6
Ø (o loungour) enflourejado : 1 à 5 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Jun à setèmbre
Liò : Garrigo
- Roucaio
- Tepiero seco
- Mar
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Eurimediterrano
Ref. sc. : Helichrysum stoechas (L.) Moench, 1794